Chả cá – đặc sản đất Kinh Kỳ

Đất Kinh thành Thăng Long từ xưa đã nổi tiếng với văn hóa ẩm thực phong phú, đa dạng...Người dân Hà Thành lại là những người tinh tế, cầu kỳ trong từng nét ăn, cách mặc…bởi vậy mà văn hóa ẩm thực nơi đây nức tiếng xa gần.

Chả cá là một trong những món ăn đặc sản đất kinh kỳ

Một trong những món ngon đặc biệt mà chỉ ở mảnh đất kinh kỳ, người ta mới được thưởng thức đúng vị, đúng kiểu nhất đó là Chả cá. Không phải món ăn này chỉ đất Thăng Long mới có mà nó còn xuất hiện ở nhiều địa phương khác song không ở đâu chả cá lại được làm khéo léo, cầu kỳ và người thưởng thức lại được thưởng thức trong không gian đúng chất như tại Hà Nội.

Cá được lọc thành từng miếng  rồi tẩm ướp riềng, nghệ, mẻ, hạt tiêu và nước mắm ngon...  

Gọi là chả cá nên tất nhiên món ăn này được làm từ cá, nhưng nếu như chỉ đơn giản là chỉ là một món cá nướng thì đã không được yêu thích và nức tiếng xa gần như vậy. Cá dùng để làm món chả cá phải là cá lăng, sau này vì cá lăng hiếm nên người ta có thay thế bằng cá nheo hoặc cá quả. Từ những loại nguyên liệu đơn giản nhưng với cách tẩm ướp cầu kì và nhiều loại gia vị đi kèm cùng với công thức chế biến riêng biệt mà chả cá trở thành món ăn đặc biệt hấp dẫn.

Miếng cá sau khi được chế biến phải vàng suộm, thơm mùi riềng, mẻ...  

Chả cá Hà Nội không phải làm từ thịt cá xay nhuyễn cùng các gia vị khác rồi cho lên hấp, nướng hay chiên vàng như cách nơi khác. Mà thay vào đó từng miếng nạc cá được lọc ra, để nguyên rồi tẩm ướp riềng, nghệ, mẻ, hạt tiêu và nước mắm ngon, sau đó được nướng trên than hoa cho vàng đều. Miếng cá vẫn giữ nguyên được vị ngọt vốn có, lại càng thơm ngon, đậm đà thêm bởi những gia vị tẩm ướp đi kèm. Nhưng như vậy vẫn chưa phải là chả cá. Chả cá là phải rán trong một chảo mỡ lép bép đang sôi cho thật vàng, thật thơm mới đúng kiểu. Vì làm chả cá đúng kiểu đất Thăng Long là phải như thế nên đòi hỏi  sự cầu kì, tỉ mỉ cũng như sự kiên nhẫn của người đầu bếp. Sau khi rán xong, chả cá đạt tiêu chuẩn phải đều tăm tắp, thơm nức mũi, vàng suộm. Nhưng nếu chỉ có vậy thôi thì cũng vẫn chưa ra được chất của đặc sản đất Kinh Kỳ. Món ăn thực sự ngon còn ở khâu bày biện và các các loại gia vị ăn kèm khác, người Hà Nội vốn rất cầu kỳ và tinh tế trong vấn đề này. Để thưởng thức chả cá không thể thiếu thìa là, hành hoa, rau húng Láng, rau mùi, đầu hành trắng ngâm dấm, lạc rang, bún trắng…Và tất nhiên không thể thiếu một bát mắm tôm thật ngon, vắt chanh cho ít rượu đánh bông và thêm vào đó vài giọt tinh dầu cà cuống cho thật dậy mùi.

Khi thưởng thức cần phải có đủ các loại gia vị gồm hành hoa, thìa là, vài hạt lạc, mắm tôm và bún trăng...

Bởi chả cá phải ăn nóng vì người ta sẽ dùng chính mỡ rán cá đó để làm chín hành xanh, rau thìa là nên chả cá ngon hơn khi thưởng thức vào mùa đông. Trong cái lạnh giá ngày đông, quây quần bên chảo cá vàng suộm, thơm nức mũi, điểm thêm vài cọng rau hành, một chút bún trắng, vài hạt lạc và ít mắm tôm…chỉ vậy thôi cũng đủ để ấm lòng người.

Có lẽ bởi hương vị sau bao nhiêu thăng trầm cũng không đổi thay nên chả cá kinh kỳ vẫn là một món ngon Hà Nội được nhiều người yêu thích. Chả cá kinh kỳ cũng góp phần quảng bá nét văn hóa ẩm thực độc đáo đến nhiều thực khách trong và ngoài nước.

Chả cá giờ đây không những là món ngon nổi tiếng của người Việt mà trở thành sự lựa chọn không thể thiếu

của du khách quốc tế khi đến Hà Nội...

Ngày nay, Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh hay một số tỉnh lớn đều có nhiều cửa hàng làm món chả cá. Nhưng chẳng có nơi đâu chả cá lại ngon và đúng chất như ở đất kinh kỳ..Trong số những hàng chả cá nức tiếng gần xa không thể không nhắc đến đó là Chả cá Lã Vọng. Nhà hàng Chả cá Lã Vọng có từ thời kỳ Pháp thuộc, ở số 14 phố Hàng Sơn xưa kia do gia đình họ Đoàn làm chủ. Gia đình họ Đoàn vào thời kỳ đó thường lấy nhà mình ra để cưu mang nghĩa quân, chủ nhà hay làm món chả cá để đãi khách..Cứ thế lâu dần thành quen, chính những vị khách đầu tiên đó đã giúp đỡ để nhà họ Đoàn mở cửa hàng đầu tiên kinh doanh món chả cá, vừa có thu nhập nuôi gia đình, vừa có chỗ hội tụ cho những người sành ăn. Bởi nhà hàng chả cá Lã Vọng ngày càng nổi tiếng nên sau nay phố Hàng Sơn được gọi thành phố Chả Cá. Không chỉ có khách Việt mà giờ đây các du khách quốc tế có dịp đến Hà Nội đều truyền tai nhau địa chỉ Chả cá Lã Vọng…Bởi thu hút rất đông khách nên hiện nay có rất nhiều quán chả cá được mở thêm, cũng có quán ngon và có quán chưa thực sự làm ra chất chả cá Hà Nội, bởi thế nên người ta thường cẩn trọng bằng cách đến các quán quen hoặc có tên tuổi.

Tác giả nổi tiếng thế giới về ẩm thực – Patricia Schultz đã đưa món Chả cá Lã Vọng vào cuốn sách 1.000 nơi nên biết trước khi chết ( 1000 Places to see before you die). Đến năm 2003, hãng tin NBC của Mỹ đã rút ngắn thêm khoảng cách và đưa chả cá trở thành món ăn ngon tầm cỡ quốc tế khi xếp nhà hàng Chả cá Lã Vọng vào vị trí thứ 5 trong 10 nơi cần đến trước khi chết.

Nguồn: Lan Hương - Cinet (Ảnh minh họa. Nguồn Internet)